टर्कीको उत्तरपश्चिमी मारमारा क्षेत्रमा खडेरी, पानीको स्तर घट्दै
- नेचर खबर

काठमाडौं । टर्कीको उत्तरपश्चिमी मारमारा क्षेत्र, जुन देशको सबैभन्दा बढी जनसंख्या भएको र औद्योगिक केन्द्र हो, हाल गम्भीर खडेरीको चपेटामा परेको छ। यसले गर्दा यस क्षेत्रका जलाशयहरूमा पानीको स्तर हालसम्मकै न्यून बिन्दुमा पुगेको छ, जसले प्रमुख शहरहरूमा आपत्कालीन उपायहरू अपनाउनुपर्ने अवस्था सिर्जना गरेको छ।
मारमारा सागरको दक्षिणमा रहेको प्रमुख क्षेत्रीय केन्द्र बुर्सामा पानी भण्डारण गर्ने जलाशयहरूमा पानीको स्तर डरलाग्दो रूपमा घटेको छ । एक वर्षअघि २३ प्रतिशत रहेको पानीको स्तर अहिले ०.६७ प्रतिशतको रेकर्ड न्यूनमा झरेको छ। यस संकटको गहिराइलाई थप उजागर गर्दै, हालै गरिएको एक अध्ययनले उलुदाग पर्वतमा रहेका १० वटा प्राकृतिक मुहानहरूमध्ये आठ वटा सुकेको देखाएको छ। बाँकी दुई मुहानमा पनि पानीको प्रवाहमा ८० प्रतिशतले कमी आएको छ।
यस विषम परिस्थितिलाई मध्यनजर गर्दै, बुर्सा पानी तथा ढल निकास प्रशासनले ६ जिल्लाहरूमा १२ घण्टा पानी कटौती सुरु गरेको छ। अत्यावश्यक सेवाहरूलाई भने यसबाट छुट दिइएको छ। यस कदमबाट दैनिक लगभग १ लाख घनमिटर पानी बचत हुने अपेक्षा गरिएको छ।
सामान्यतया उर्वर भूमि र प्रशस्त वर्षाका लागि परिचित उत्तरी मारमारा क्षेत्र पनि यस खडेरीबाट अछूतो छैन। किर्कलारेली, एडिर्ने र टेकिर्डागका १४ वटा बाँधहरूमा पानीको स्तर तिनीहरूको कुल क्षमताको २६ प्रतिशतमा मात्र झरेको छ।
टर्कीको सबैभन्दा ठूलो शहर इस्तानबुलमा पनि अवस्था चिन्ताजनक छ। यहाँका जलाशयहरूको स्तर ऐतिहासिक न्यूनमा पुगेको छ। धेरै बाँधहरू १० प्रतिशत वा सोभन्दा कम क्षमतामा सञ्चालित छन्, र समग्र भण्डारण क्षमता २४.९ प्रतिशतमा झरेको छ। इस्तानबुल पानी तथा ढल निकास प्रशासनले बताएअनुसार २०२५ मा मारमारालाई असाधारण मौसमी खडेरीको क्षेत्रका रूपमा वर्गीकृत गरिएको छ। कम वर्षा र जलाशयमा पानीको प्रवाहमा आएको कमीले सतह-पानी-निर्भर पिउने पानी प्रणालीमा गम्भीर दबाब सिर्जना गरेको छ।
प्रतिक्रिया दिनुहोस