काठमाडौं । धेरैजसो देशहरू आफ्नो हरितगृह ग्यास उत्सर्जन न्यूनीकरण लक्ष्यहरू पूरा गर्न प्राविधिक प्रगति र पूर्वाधार परिवर्तनहरूमा भर पर्छन् । तर, बेन–गुरियन विश्वविद्यालयको वातावरण अनुसन्धानकर्ताहरूको नयाँ मोडेलले यो कार्य पर्याप्त नहुने देखाएको छ ।

अनुसन्धानका अनुसार विश्वभर बढ्दो जनसंख्या र उनीहरूको बढ्दो उपभोगले प्रविधि र पूर्वाधारमा परिवर्तन अपर्याप्त रहेको संकेत गरेको छ । अध्ययनका अनुसार प्रविधि र पूर्वाधारमा ठूलो लगानीको बावजुद, जनसंख्या वृद्धि र बढ्दो व्यक्तिगत उपभोगले कटौतीलाई क्षतिपूर्ति दिन सक्दैन, जसले गर्दा देशहरू २०५० को लक्ष्य हासिल गर्नबाट चुक्नेछन् ।

२०५० सम्ममा विश्वको जनसंख्या २० प्रतिशतले बढ्ने अनुमान गरिएको छ । उक्त अध्ययन इजरायललाई केन्द्रमा राखेर गरिएको थियो । तर, इजरायलमा भने धेरै जनसंख्या वृद्धि भएको देखिँदैन । यद्यपि यो इजरायल मोडेल सबै देशहरूमा लागू भने हुने विज्ञ बताउँछन् ।

यस मोडेलले जनसंख्या वृद्धिको अपेक्षित प्रभाव, इजरायलमा व्यक्तिगत उपभोग बानीमा परिवर्तन, बिजुली, ट्राफिक, पानी, खाद्य र निर्माण जस्ता क्षेत्रहरूसँग सम्बन्धित उत्सर्जन कम गर्न प्राविधिक विकासहरूको कार्यान्वयनको अनुसन्धान गरेको छ ।

अनुसन्धान निष्कर्षहरूले प्रविधि र पूर्वाधारमा ठूलो लगानीको बावजुद, स्वीकृत उपायहरूले प्रतिव्यक्ति उत्सर्जन ६५ प्रतिशतले घटाउने अपेक्षा गरिएको छ । तर, निरन्तर जनसंख्या वृद्धिका कारण, इजरायलको कार्बन फुटप्रिन्ट केवल ३३ प्रतिशतले मात्र घट्नेछ जबकि पानी र जमिनको प्रयोग भने बढ्नेछ ।

प्रविधि र पूर्वाधारमा ठूला उपलब्धिहरूको बावजुद, अपेक्षित जनसंख्या वृद्धि र बढ्दो व्यक्तिगत उपभोगले उत्सर्जन कटौतीलाई अफसेट गर्न सक्छ, अनुसन्धानकर्ताहरूलाई उक्त पेपरमा उद्धृत गरिएको छ । यो मोडेलले नवीकरणीय स्रोतहरूबाट १०० प्रतिशत बिजुली उत्पादन हासिल गर्नु आवश्यक कदम हो भनेर देखाउँछ, तर खाद्य उत्पादन जस्ता अन्य क्षेत्रहरूलाई पनि तुरुन्तै सम्बोधन गर्नुपर्छ ।

जनसांख्यिकीय प्रक्रियाहरूले इजरायलको विदेशबाट खाद्य आयातमा निर्भरता बढाउने यो मोडेलले देखाएको छ । जुन युगमा धेरैजसो खाद्य पहिले नै बाह्य स्रोतहरूबाट आउँछ र विश्वव्यापी रूपमा खाद्य असुरक्षाको बावजुद, जुन अन्य चीजहरूका साथै जलवायु संकटका कारण बढिरहेको छ ।

यी नतिजाहरूले उत्सर्जन घटाउन र राष्ट्रिय खाद्य सुरक्षालाई बलियो बनाउन मद्दत गर्ने नयाँ कृषि अभ्यासहरूको आवश्यकतालाई प्रकाश पार्छन्, जुन लक्ष्यहरू इजरायलले विगतमा हासिल गरेको छ । यो अनुसन्धान नेचर सस्टेनेबिलिटी नामक जर्नलमा प्रकाशित भएको छ । उक्त अनुसन्धान यहाँ क्लिक गरेर पढ्न सक्नुहुन्छ ।